Wszystkie wzory z fizyki pogrupowane tematycznie obowiązjujące w klasie 8

Pierwsza zasada termodynamiki

zmiana energii wewnętrznej, symbol: ΔE_w

Zależność dotyczy sposobów zmian energii wewnętrznej układu (substancji, ciał tworzących układ fizyczny) poprzez procesy fizyczne związane z wykonaniem pracy nad układem lub przez układ i wymienieniem ciepła z otoczeniem. Ciepło może być dostarczone do układu lub układ może oddać ciepło do otoczenia

jednostka: J- dżul, kJ- kilodżul, MJ- megadżul

Wzór na ciepło właściwe substancji

ciepło właściwe, symbol: c

Ciepło właściwe określa, ile energii trzeba dostarczyć do substancji, aby zwiększyć temperaturę 1 kg danej substancji o 1K (lub o 1°C)

jednostka: 1J/(kg⋅K)

Wzór na ciepło pobrane

ciepło pobrane, symbol: Q

Ciepło pobrane określa wartość ciepła pobranego z otoczenia przez substancję, która zostaje ogrzana o podany przyrost temperatury. Podana zależność pozwala również obliczyć ile ciepła odda substancja do otoczenia gdy zostanie oziębiona o podaną zmianę temperatury

jednostka: 1J (dżul)

Wzór na ciepło topnienia

ciepło topnienia, symbol: c_t

Ciepło topnienia określa ilość ciepła, które należy dostarczyć, aby 1kg substancji znajdującej się w stanie stałym zmienić w ciecz. Topnienie zachodzi w stałej temperaturze charakterystycznej dla każdej substancji.

Pamiętaj, dla tej samej substancji ciepło topnienia jest równe ciepłu krzepnięcia

jednostka: 1J/kg (dżul przez kilogram)

Wzór na ciepło krzepnięcia

ciepło krzepnięcia, symbol: c_k

Ciepło krzepnięcia określa ilość ciepła, które substancja musi oddać, aby 1kg substancji znajdującej się w stanie ciekłym zmienić w stan stały. Krzepnięcie zachodzi w stałej temperaturze charakterystycznej dla każdej substancji.

Pamiętaj, dla tej samej substancji ciepło krzepnięcia jest równe ciepłu topnienia

jednostka: 1J/kg (dżul przez kilogram)

Wzór na ciepło parowania

ciepło parowania, symbol: c_p

Ciepło parowania określa ilość ciepła, które należy dostarczyć, aby 1kg substancji znajdującej się w stanie ciekłym zmienić w stan gazowy. Parowanie zachodzi w stałej temperaturze charakterystycznej dla każdej substancji.

Pamiętaj, dla tej samej substancji ciepło parowania jest równe ciepłu skraplania

jednostka: 1J/kg (dżul przez kilogram)

Wzór na ciepło skraplania

ciepło skraplania, symbol: c_s

Ciepło skraplania określa ilość ciepła, które substancja musi oddać, aby 1kg substancji znajdującej się w stanie gazowym zmienić w stan ciekły. Skraplanie zachodzi w stałej temperaturze charakterystycznej dla każdej substancji.

Pamiętaj, dla tej samej substancji ciepło skraplania jest równe ciepłu parowania

jednostka: 1J/kg (dżul przez kilogram)

Wzory na ilość energii wymienionej z otoczeniem podczas topnienia, krzepnięcia

Zmiana energii, symbol: ΔE

jednostka: 1J(dżul)

Substancja topniejąc odbiera z otoczenia energię, co prowadzi do wzrostu energii wewnętrznej substancji. W czasie krzepnięcia, substancja musi oddać energię, co w rezultacie prowadzi do obniżenie energii wewnętrznej substancji.

Jeżeli te procesy odbywają się bez wykonywania pracy przez substancję lub nad substancją, to wartość wymienionej energii z otoczeniem określą poniższe zależności:

Wzory na ilość energii wymienionej z otoczeniem podczas parowania, skraplania

Zmiana energii, symbol: ΔE

jednostka: 1J(dżul)

Substancja parując odbiera z otoczenia energię, co prowadzi do wzrostu energii wewnętrznej substancji. W czasie skraplania, substancja musi oddać energię, co w rezultacie prowadzi do obniżenie energii wewnętrznej substancji.

Jeżeli te procesy odbywają się bez wykonywania pracy przez substancję lub nad substancją, to wartość wymienionej energii z otoczeniem określą poniższe zależności:

Wzór na bilans cieplny

Dla układu ciał (substancji), które nie wymieniają ciepła z otoczeniem, suma ciepła oddanego przez jedne ciała (substancje) jest równa sumie ciepła pobranego przez inne ciała (substancje) tworzące ten układ

jednostka: 1J(dżul)

Wzór na siłę oddziaływania elektrycznego (elektrostatycznego). Prawo Coulomba

siła oddziaływania elektrycznego, symbol: F

Wartość siły wzajemnego oddziaływania dwóch ładunków elektrycznych jest wprost proporcjonalna do iloczynu wartości tych ładunków i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu ich wzajemnej odległości

jednostka: 1N (niuton)

Wzór na napięcie elektryczne

napięcie elektryczne, symbol: U

Napięci elektryczne między dwoma punktami A, B pola elektrostatycznego informuje nas o tym, jaką pracę wykonują siły tego pola podczas przesuwania między tymi punktami ładunku jednego kulomba (1C)

jednostka: 1V(wolt)

Wzór na natężenie prądu elektrycznego

natężenie prądu elektrycznego, symbol: I

Natężenie prądu elektrycznego to iloraz wielkości ładunku elektrycznego przepływającego przez poprzeczy przekrój przewodnika do czasu jego przepływu

jednostka: 1A (amper)

Wzór na opór elektryczny odcinka obwodu

opór elektryczny, symbol: R

Odcinek obwodu elektrycznego ma opór elektryczny o wartości jednego oma (1Ω) gdy na jego końcach przyłożone napięcie jednego wolta (1V), wywołuje przepływ prądu elektrycznego o natężeniu jednego ampera (1A)

jednostka: 1Ω (om)

Wzór na opór elektryczny przewodnika

opór elektrycznym symbol: R

Wartość oporu elektrycznego przewodnika zależy od rodzaju materiału, z którego jest wykonany i wymiarów geometrycznych. Im przewodnik jest dłuższy, tym jego opór elektryczny jest większy. Zależność ta jest wprost proporcjonalna. Im pole przekroju poprzecznego przewodnika jest większe, tym opór elektryczny jest mniejszy. Zalezność ta jest odwrotnie proporcjonalna.

jednostka: 1Ω (om)

Wzór na pracę prądu elektrycznego potrzebną na przesunięcie ładunku elektrycznego

praca prądu elektrycznego, symbol: W

Aby przesunąć ładunek elektryczny w polu elektrycznym układ musi wykonać pracę. Pracę pola elektrycznego potrzebną na przesunięcie ładunku po przyłożeniu napięcia (różnicy potencjałów) określa iloczyn ładunku elektrycznego i napięcia

jednostka: 1J(dżul)

Wzór na pracę prądu elektrycznego wyrażoną przez natężenie prądu elektrycznego

praca prądu elektrycznego, symbol: W

Wartość pracy wykonanej przez płynący prąd elektryczny w przewodniku jest równa iloczynowi przyłożonego napięcia, które wywołuje ten przepływ, natężenia prądu i czasu trwania przepływu prądu

jednostka: 1J(dżul)

Wzór na moc prądu elektrycznego

moc prądu elektrycznego, symbol: P

Moc prądu elektrycznego jest równa iloczynowi napięcia elektrycznego przyłożonego do elementu obwodu elektrycznego i natężenia przepływającego prądu elektrycznego

jednostka: 1W (wat)

Wzór na opór zastępczy połączenia szeregowego odbiorników energii elektrycznej

opór zastępczy połączenia szeregowego, symbol: R

Opór zastępczy oporników połączonych szeregowo, jest równy sumie oporów wszystkich oporników tworzących to połączenie

jednostka: 1Ω (om)

Wzór na odwrotność oporu zastępczego połączenia równoległego odbiorników energii elektrycznej

odwrotność oporu zastępczego połączenia równoległego, symbol: 1/R

Odwrotność oporu zastępczego oporników połączonych równolegle, jest równy sumie odwrotności oporów poszczególnych oporów tworzących to połączenie

jednostka: 1/Ω (jeden przez om)

Wzór na siłę elektrodynamiczną

siła elektrodynamiczna, symbol: F

Zależność pozwala obliczyć wartość siły oddziaływania przewodnika o długości l przez, który przepływa prąd elektryczny o natężeniu I umieszczony w zewnętrznym polu magnetycznym o indukcji B

jednostka: 1N (niuton)

Wzór na przekładnię transformatora dla napięcia

przekładnia transformatora dla napięcia

Zależność pozwala obliczyć jakie napięcie uzyska się na zaciskach obwodu wyjściowego (wtórnego) przy znanym stosunku zwojów uzwojenia wtórnego i uzwojenia pierwotnego

Wzór na przekładnię transformatora dla natężenia

przekładnia transformatora dla natężenia prądu

Zależność pozwala obliczyć jakie natężenie prądu uzyska się na zaciskach obwodu wyjściowego (wtórnego) przy znanym stosunku zwojów uzwojenia wtórnego i uzwojenia pierwotnego

Wzór na długość fali elektromagnetycznej

długość fali elektromagnetycznej, symbol: λ

Długość fali elektromagnetycznej wysyłanej przez źródło (nadajnik, żarówka, gwiazda) o częstotliwości f

jednostka: 1m (metr)

Wzór na kąt odbicia światła

kąt odbicia, symbol: β

Wartość kąta odbicia światła wynika z prawa odbicia. Kąt odbicia światła jest równy kątowi padania światła. Promień padający, promień odbity i prostopadła do powierzchni odbijającej leżą w jednej płaszczyźnie

jednostka: 1° (stopień miary kąta)

Wzór na powiększenie obrazu przy znanych wysokościach przedmiotu i obrazu

powiększenie obrazu, symbol: p

Powiększenie obrazu obliczone przy znanej wysokości przedmiotu i wysokości obrazu

Wzór na powiększenie obrazu przy znanych odległościach przedmiotu i obrazu od ekranu

powiększenie obrazu, symbol: p

Powiększenie obrazu obliczone przy znanej odległości przedmiotu i obrazu od ekranu

Wzór na ogniskową zwierciadła sferycznego

ogniskowa zwierciadła sferycznego, symbol: f

Ogniskowa zwierciadła sferycznego jest równa połowie promienia krzywizny zwierciadła sferycznego

jednostka: 1m (metr)

Równanie zwierciadła sferycznego

Wzór opisujący wzajemne zależności pomiędzy odległością przedmiotu od zwierciadła, obrazu od zwierciadła i promieniem zwierciadła

Wzór na zdolność skupiającą soczewki

zdolność skupiająca, symbol: Z

Zdolność skupiająca soczewki związana jest z jej ogniskową. Dla soczewek skupiających (wypukłych) jest dodatnia, a dla soczewek rozpraszających (wklęsłych) jest ujemna

jednostka: 1D (dioptria)